durak-kıranyağmur-ulubey-ordu
-Yas tutma:
Ölen kişinin ardından ailesinde ve çevresinde bir matem oluşur, aile içindekiler nişan düğün gibi etkinliklere katılmaz bunun yanında kendileri de yapmazlar, aile dünyevi işlerden uzak durur.
-ŞEYHLER BELDESİ-HİSARCIK-KÜTAHYA
Ölü evinde yas olduğu için yas kalkana kadar yemek yapılmaz. Yöredekiler
evlerinde ne varsa birer tabak koyup ölü evine götürür. Bununla ilgili de yörede “Ölü
gözünden yaş çıkmaz, ölü evinden aş çıkmaz.” atasözü söylenegelmiştir.
Yasın müddeti yoktur. Ama kırk gün kadar yas tutulan evde eğlence olmaz,
türkü söylenmez. Yas zamanı bazen de yedi gün olarak kabul edilir. Yedi
gün boyunca televizyon açılmaz. Yörede yas süresi boyuca yası temsil eden bir
renk yoktur. Fakat bu süre zarfında parlak, dikkat çekici renkte olan kıyafetler
giyilmez.
Yasla ilgili yöredeki inanma şu şekildedir: Yakını olan kişilerin içlerindeki
çıra kırk gün boyunca yanarmış. Her gün bu çıra bir tutam sönermiş. Kırkıncı gün tek
tutam kalırmış o da ebedi yanarmış.
Yas tutulan evde ağıt yakma adeti keskin çizgilerle oluşmamıştır. Yas
döneminde kadınların söylediği ölenin iyiliklerini, onun varlığına dair özlemi anlatan
türkülere “yas rengi” denilmektedir. Kimilerince de yas süresi içerisinde ağıt yakmak,
yüksek sesle ağlamak kınanılası bir davranıştır. O dönemde söylenen ağıtın bir bölümü
olarak:
“Annem annem pamuk elli annem
Getirdiğim odunu kazanım altına koymuşsun diyon
Benim güzel annem…”
verilmiştir.
Köydeki bir evde ölüm dolayısıyla yas varken diğer evde ölümden habersiz
başlanılan düğün ertelenmez fakat eğlencede aşırıya gitmemeye dikkat edilir. Düğün
olan evdeki eğlence kimse tarafından kınanmaz. Bunun için de yöre halkı “Ölü mü
kaldı, düğün mü kaldı? Deyisini kullanmaktadır.
Yaslı ailenin ilk bayramına “Ölüm bayramı” adı verilir.
Yas süresi bittikten sonra ölenin ailesi maddi olarak zor durumda ise köylü bir
araya gelir ve para toplar. Bu para cenaze evindeki yasça en büyük kişiye verilir. Çeşitli
zamanlarda o eve giderek bir ihtiyacının olup olmadığı kontrol edilir.
(KÜTAHYA- ŞEYHLER BELDESİ
(Yüksek Lisans Tezi)
Zeynep ÇANLI
GÖNDEREN:EMEL ALTUNTAŞ)
durak-kıranyağmur-ulubey-ordu
-Yas tutma:
Ölen kişinin ardından ailesinde ve çevresinde bir matem oluşur, aile içindekiler nişan düğün gibi etkinliklere katılmaz bunun yanında kendileri de yapmazlar, aile dünyevi işlerden uzak durur.
En çok yakın ailesi yas tutar. ölünün hayatıyla ilgili çeşitli ağıtlar yakılırdı.
kaynak kişi FATMA İNAN YAŞ 68 ORDU GÖLKÖY DAMARLI
-ŞEYHLER BELDESİ-HİSARCIK-KÜTAHYA
Ölü evinde yas olduğu için yas kalkana kadar yemek yapılmaz. Yöredekiler
evlerinde ne varsa birer tabak koyup ölü evine götürür. Bununla ilgili de yörede “Ölü
gözünden yaş çıkmaz, ölü evinden aş çıkmaz.” atasözü söylenegelmiştir.
Yasın müddeti yoktur. Ama kırk gün kadar yas tutulan evde eğlence olmaz,
türkü söylenmez. Yas zamanı bazen de yedi gün olarak kabul edilir. Yedi
gün boyunca televizyon açılmaz. Yörede yas süresi boyuca yası temsil eden bir
renk yoktur. Fakat bu süre zarfında parlak, dikkat çekici renkte olan kıyafetler
giyilmez.
Yasla ilgili yöredeki inanma şu şekildedir: Yakını olan kişilerin içlerindeki
çıra kırk gün boyunca yanarmış. Her gün bu çıra bir tutam sönermiş. Kırkıncı gün tek
tutam kalırmış o da ebedi yanarmış.
Yas tutulan evde ağıt yakma adeti keskin çizgilerle oluşmamıştır. Yas
döneminde kadınların söylediği ölenin iyiliklerini, onun varlığına dair özlemi anlatan
türkülere “yas rengi” denilmektedir. Kimilerince de yas süresi içerisinde ağıt yakmak,
yüksek sesle ağlamak kınanılası bir davranıştır. O dönemde söylenen ağıtın bir bölümü
olarak:
“Annem annem pamuk elli annem
Getirdiğim odunu kazanım altına koymuşsun diyon
Benim güzel annem…”
verilmiştir.
Köydeki bir evde ölüm dolayısıyla yas varken diğer evde ölümden habersiz
başlanılan düğün ertelenmez fakat eğlencede aşırıya gitmemeye dikkat edilir. Düğün
olan evdeki eğlence kimse tarafından kınanmaz. Bunun için de yöre halkı “Ölü mü
kaldı, düğün mü kaldı? Deyisini kullanmaktadır.
Yaslı ailenin ilk bayramına “Ölüm bayramı” adı verilir.
Yas süresi bittikten sonra ölenin ailesi maddi olarak zor durumda ise köylü bir
araya gelir ve para toplar. Bu para cenaze evindeki yasça en büyük kişiye verilir. Çeşitli
zamanlarda o eve giderek bir ihtiyacının olup olmadığı kontrol edilir.
(KÜTAHYA- ŞEYHLER BELDESİ
(Yüksek Lisans Tezi)
Zeynep ÇANLI
GÖNDEREN:EMEL ALTUNTAŞ)
Ölünün yasını ailesi tutardı.Beş Altı gün yas tutulurdu.
SAHUGÜL UYAR YAŞ: 71 ORDU/ÇAMAŞ/ÖRMELİ MAH.